Η διάλεξη πραγματοποιήθηκε από τον Αντιπρόεδρο του Συλλόγου των Φίλων,
συγγραφέα- δικηγόρο Γιώργο Λιόλιο, στις 15 Μαΐου 2021 εξ αποστάσεως.

Ο ομιλητής αναφέρθηκε στο τέλος του 19ου αιώνα, και την κατασκευή του σιδηροδρομικού δικτύου της Ελλάδας, την περίοδο που η οθωμανική Μακεδονία ζει την δική της βιομηχανική επανάσταση.

Χάρη στον σιδηρόδρομο, αρχικά της γραμμής Θεσσαλονίκης-Σκοπίων-Μητρόβιτσα (την στιγμή που η τότε Ελλάδα διέθετε μόλις 9 χλμ σιδηρόδρομου) κι ακολούθως της ενωτικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Κωνσταντινούπολης και της γραμμής Θεσσαλονίκης-Μοναστηρίου, η Μακεδονία αποκτά ένα σύγχρονο σιδηροδρομικό δίκτυο, που την συνέδεε με την κεντρική και τη δυτική Ευρώπη.

Η σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκης-Μοναστηρίου, που ξεκίνησε να κατασκευάζεται την Άνοιξη του 1891, συνέβαλε αποφασιστικά στην εκβιομηχάνιση των πόλεων της κεντροδυτικής Μακεδονίας και στην ανάδυση νέων αστικών κέντρων, έφερε νέα ήθη κι αρχιτεκτονικά μοτίβα και μετασχημάτισε κοινωνικά και πολιτισμικά τις πόλεις από όπου περνούσε ο σιδηρόδρομος. Συνετέλεσε επίσης αποφασιστικά στην εθνική τύχη της ευρύτερης περιοχής και σημάδεψε με τους συρμούς της τις ζωές χιλιάδων ανθρώπων –αυτών που ξεριζώθηκαν στην ανταλλαγή των πληθυσμών κι εκείνων που σφραγίστηκαν στα βαγόνια του θανάτου.

Ξεκινώντας από τον Κήπο των Πριγκίπων και διασχίζοντας το κορμί της κεντροδυτικής και βόρειας Μακεδονίας μέσα από πόλεις σταθμούς, θα ακολουθήσουμε τις διαδρομές σουλτάνων, βασιλέων και πριγκίπων, ανώνυμων στρατιωτών, προσφύγων και μελλοθανάτων, οικονομικών και ερωτικών μεταναστών και θα ξαποστάσουμε στο εστιατόριο του σταθμού της Έδεσσας μαζί με τον Σεφέρη για να τον ακούσουμε να μας αφηγείται την ερωτική σιδηροδρομική διαδρομή του με την Μαρώ.